-
1 prawo
I - wa; loc sg - wie; nt( prawodawstwo) law; ( ustawa) nom pl; -wa law; ( zapisana w dzienniku ustaw) statute; ( uprawnienie) nom pl; -wa right; ( zasada) principle, lawprawo cywilne/karne — civil/criminal law
prawo jazdy — MOT driving licence (BRIT), driver's license (US)
mieć prawo do czegoś/coś zrobić — to be entitled to sth/to do sth, to have a right to sth/to do sth
II advprawo poboru — GIEŁDA subscription right
w prawo — ( w prawą stronę) to the right
na prawo — ( w prawą stronę) to the right; ( po prawej stronie) on lub to the right
na prawo i lewo — right and left, all over the place
* * *I.prawo1n.1. (= ogół przepisów) law; prawo rzymskie Roman law; prawo nowożytne modern law; prawo polskie Polish law; prawo amerykańskie American law; prawo angielskie English law; prawo administracyjne administrative law; prawo autorskie copyright; prawo cywilne civil law; prawo karne criminal l. penal law; prawo międzynarodowe international law, law of nations; prawo rodzinne family law, domestic-relations law; prawo rzeczowe law of property; prawo wyborcze election law, right to vote; prawo zwyczajowe common law; w imieniu prawa in the name of law; w obliczu prawa in the eye of the law.2. (= przepis) law, rule, regulation; naruszać literę prawa violate the law; wyjęty spod prawa outlawed; łamać prawo break l. violate the law; omijać prawo flout the law; prawo pięści law of the fist; prawem kaduka przest. unlawfully, illegally.3. uniw. (= nauka prawa) law; studiować prawo study law; ukończyć prawo graduate with a degree in law, graduate in law; absolwent prawa law graduate; wydział prawa law faculty, faculty of law.4. (= uprawnienie) right; prawo pierwokupu preemption right; prawa człowieka human rights; prawa obywatelskie civil rights; prawo jazdy driver's license; Br. driving licence; prawo pierwszeństwa przejazdu mot. right of way; prawo łaski right to pardon; dochodzić swoich praw assert l. claim one's rights; Adam nie ma prawa tak mówić Adam has no right to talk like this; Ewa nie ma prawa do tego domu Eve has no right to this house, Eve is not entitled to this house; jakim prawem? by what right?5. (= prawidłowość, zasada) law, principle; prawa naturalne/biologiczne/fizyczne natural/biological/physical laws; podlegać prawom przyrody l. natury be subject to the laws of nature.II.prawo2adv.right; na prawo (= po prawej stronie) on l. to the right; (= w prawą stronę) to the right; w prawo to the right; na prawo i na lewo on the right and on the left; w prawo i lewo right and left; albo w prawo, albo w lewo either right or left.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prawo
-
2 praw|o
Ⅰ n 1. sgt (ogół przepisów) law- prawo nowożytne modern law- prawo polskie/francuskie Polish/French law- reguły a. normy prawa legal norms a. principles- rządy prawa the rule of law- zgodnie z prawem in accordance with a. according to the law- zgodnie z polskim prawem under Polish law- zgodnie z duchem i literą prawa in accordance with the spirit and the letter of the law- wbrew prawu against the law, contrary to the law- stosować się do przepisów prawa to abide by a. obey the law- złamać prawo to break the law- być niezgodnym z prawem a. wbrew prawu to be against the law- uznać przerywanie ciąży za niezgodne z prawem to criminalize abortion- działać w granicach prawa/niezgodnie z prawem to operate within/outside the law- stać ponad prawem to be above the law- wejść w konflikt z prawem to fall foul of a. to come into conflict with the law- wyjąć kogoś spod prawa Hist. to outlaw sb- człowiek wyjęty spod prawa Hist. an outlaw- w imieniu prawa in the name of the law- w obliczu prawa in the eyes of the law- nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności ignorance of the law is no excuse a. defence, ignorance is no defence- prawo drakońskie Hist. Draconian law2. (norma prawna, ustawa) law; (zapisana) statute- zbiór praw a legal code a. code of laws- system praw a system of law, a legal system- uchwalać a. stanowić prawa to enact a. make laws- uchwalić prawo to pass a. adopt a law- uchylić prawo to revoke a. rescind a law książk.- prawo o spółdzielczości/środkach masowego przekazu a law on the cooperative movement/on the mass media- nowe prawo wchodzi w życie a. obowiązuje od 1 maja the new law comes into effect on a. applies as of 1 May- prawo o stowarzyszeniach wygasa a. traci moc 31 grudnia the law on association lapses on a. as of 31 December3. sgt (nauka) law- wydział prawa a law faculty- student/studentka prawa a law student- studiować prawo to study a. read law- ukończyć prawo to graduate in law4. (uprawnienie) right (do czegoś to sth); entitlement książk. (do czegoś to sth); eligibility U (do czegoś for sth)- prawa człowieka/zwierząt human/animal rights- działacz/kampania na rzecz obrony praw zwierząt an animal rights activist/campaign- prawa kobiet women’s rights- prawa publiczne/obywatelskie public/civil rights- prawa małżeńskie/rodzicielskie marital/parental rights- prawa i obowiązki obywatela civil rights and duties- prawo własności proprietorship, ownership- prawa spadkowe inheritance rights- prawa miejskie a (town/city) charter- nadać/odebrać prawa miejskie to grant/revoke a town/city charter- uczestniczyć w zebraniu bez prawa głosu to take part in a meeting without the right to vote- prawo pierwszeństwa przejazdu the right of way- równe prawa equal rights- prawo do emerytury pension rights- prawo do pracy/do strajku the right to work/to strike- mieć prawo do corocznego urlopu/do emerytury to be entitled to annual leave/to a retirement pension- mieć prawa do książki to have a. hold the copyright on a. in a. for a book- mieć prawo do ekranizacji powieści to own the film rights to a novel- mieć prawo coś zrobić to have the right a. to be entitled to do sth- ona nie ma prawa tak cię traktować she has no right to treat you like that- masz pełne prawo odmówić you have every right to refuse- kto ci dał prawo mnie krytykować? what gives a. who gave you the right to criticize me?- rościć/zastrzec sobie prawo do czegoś to claim/reserve the right to sth- nabyć/utracić prawo do czegoś to gain a. acquire/lose the right to sth- zrzec się prawa do czegoś to relinquish a. renounce one’s right to sth książk.- przyznać komuś prawo do czegoś to grant sb the right to sth- odmówić komuś prawa do czegoś to deny sb the right to sth- pozbawić kogoś prawa wykonywania zawodu to deprive sb of the right to practise their profession, to ban sb from practising a profession- upominać się o swoje prawa a. dochodzić swoich praw to demand a. claim one’s rights- jakim prawem? by what right?- jakim prawem wtrącasz się w moje sprawy? who gave you the right to interfere in my affairs?- wszelkie prawa zastrzeżone all rights reserved- wywiad publikowany na prawach wyłączności an exclusive interview- na równych prawach on equal terms- ona jest tu na prawach domownika she’s treated here as one of the family- prawo łaski the prerogative of mercy- skorzystać z prawa łaski to pardon, to be pardoned5. Aut. prawo jazdy driving licence GB; driver’s license US- zdawać/zdać egzamin na prawo jazdy to take/pass one’s driving test- chodzić na kurs prawa jazdy to take driving lessons6. (zasada, prawidłowość) law, principle- prawa naturalne/ekonomiczne/społeczne natural/economic/social laws- prawa fizyczne/natury the laws of physics/nature- odkryć/sformułować prawo to formulate a law a. principle- podlegać prawom materii/przyrody to be subject to the laws of matter/natureⅡ adv. 1. na a. w prawo (w prawą stronę) to the right; (po prawej stronie) on a. to the right- na prawo od budynku jest sad to the right of the building there’s an orchard- na prawo jest a. widzicie ratusz to a. on your right is a. you can see the town hall- iść/skręcić w prawo a. na prawo to go/turn right- skręć w pierwszą (ulicę) w prawo take the first (street to the) right- na prawo patrz! Wojsk. eyes right!- szastał pieniędzmi na prawo i lewo he was spending money right, left and centre pot.- w prawo i w lewo (na wszystkie sposoby) in every possible way2. pot. (w polityce) pójść na prawo to veer to the right- zwrot na prawo a turn to the right- być na prawo od kogoś to be to the right of sb- być na prawo od centrum to be right of centreⅢ z prawa pot. (po prawej stronie) from the right- z prawa rozciągały się pola to the right, there were fields- z prawa i z lewa from all sidesⅣ prawo- w wyrazach złożonych 1. (odnoszący się do strony) right- 2. (dotyczący prawa) law-- □ prawa kardynalne Hist. cardinal laws- prawo administracyjne administrative law- prawo autorskie copyright law- prawo biogenetyczne recapitulation theory; Biol. palingenesis- prawo bliższości Hist., Prawo (the right of) primogeniture- prawo budowlane building code- prawo chełmińskie Hist., Prawo Chełm Law (a charter defining terms under which Polish towns were incorporated, modelled on the Magdeburg Law)- prawo ciążenia Newtona Fiz. Newton’s law of gravitation- prawo cywilne civil law- prawo doraźne Prawo summary justice- prawo finansowe a. skarbowe revenue law- prawo handlowe commercial a. trade law- prawo kanoniczne a. kościelne canon a. church a. ecclesiastical law- prawo karne Prawo criminal law- prawo karne wykonawcze penal law- prawo karne skarbowe penal revenue law- prawo lokalowe housing law- prawo łowieckie game laws- miasto na prawie magdeburskim a town chartered according to the Magdeburg law- prawo mennicze Hist. minting rights- prawo międzynarodowe international law- prawo Murphy’ego Murphy’s a. Sod’s pot., żart. Law- prawo obywatelstwa right of citizenship- prawo państwowe constitutional law- prawo Parkinsona Parkinson’s law- prawo pracy labour legislation, employment legislation- prawo prasowe press legislation- prawo probiercze assay law- prawo procesowe adjective a. procedural law- prawo rodzinne family law- prawo rzymskie Roman law- prawo wartości Ekon. the law of value- prawo wojenne law of war- prawo wyborcze electoral a. election law- bierne prawo wyborcze eligibility to stand for election, right to be elected- czynne prawo wyborcze voting rights, suffrage, franchise- powszechne prawo wyborcze universal suffrage a. a universal franchise- prawo wyborcze dla kobiet women’s suffrage- prawo zwyczajowe common law, custom- albo w prawo, albo w lewo you can’t have your cake and eat itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > praw|o
-
3 bierny
adj* * *a.1. (= obojętny) passive, inactive; bierna postawa passive attitude; bierny opór passive resistance; bierne prawo wyborcze polit. the right to stand for election.2. chem. inert.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bierny
-
4 wyborczy
adjbierne/czynne prawo wyborcze — right to be elected/to vote
* * *a.electoral, election; (o lokalu, komisji, liście, kampanii, zebraniu, wiecu, prawie, ordynacji) electoral; okręg wyborczy constituency; bierne/czynne prawo wyborcze passive/active voting rights.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wyborczy
-
5 czynny
adjactive; ( sklep) open; ( urządzenie) in working orderczynna służba — WOJSK active service
strona czynna — JĘZ the active (voice)
imiesłów czynny — JĘZ present participle
* * *a.1. (= działający) working, active; pierwiastek czynny chem. active element; czynne prawo wyborcze prawn. (elective) franchise; czynna służba zwł. wojsk. active duty l. service; czynna zniewaga prawn. (criminal) battery; brać czynny udział w czymś take active part in sth; być czynnym członkiem jakiejś organizacji be an active member of an organization; odgrywać czynną rolę play active part l. role in sth.2. (= aktywny, energiczny) active, energetic; usunąć się z czynnego życia retire.3. (= funkcjonujący, sprawny, otwarty) open, at work, working, operating; czynny wulkan geogr. active volcano.4. jęz. active; imiesłów przymiotnikowy czynny present participle; strona czynna czasownika active voice.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czynny
-
6 egzekw|ować
impf vt 1. (wymagać) to enforce [prawo, przepisy]- egzekwować długi to collect debts- egzekwować od kogoś jego zobowiązania to enforce the fulfilment of sb’s obligations- egzekwować od kogoś należności to exact a. collect payment from sb- egzekwować swoje polecenia to make sure that one’s instructions are carried out- egzekwować swoje postanowienia to enforce one’s decisions- egzekwować swoje prawa to exercise one’s rights- egzekwować obietnice wyborcze [elektorat] to demand the fulfilment of sb’s campaign promises ⇒ wyegzekwować2. Dzien., Sport to take [rzut rożny, rzut karny]The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > egzekw|ować
См. также в других словарях:
bierne prawo wyborcze — {{/stl 13}}{{stl 7}} prawna możliwość bycia wybranym do czegoś, reprezentowania grupy wyborców {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
prawo — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n I, Mc. prawowie, blm {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} całość obowiązujących, ustalonych przepisami norm i reguł porządkujących życie w społeczeństwie, określających to, co dozwolone, a… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
prawo — I n III, Ms. prawowie; lm D. praw 1. zwykle blm «ogół przepisów, norm prawnych regulujących stosunki między ludźmi danej społeczności, określających zasady ich postępowania lub zawierających zakazy, których naruszenie zagrożone jest karą;… … Słownik języka polskiego
wyborczy — «dotyczący wyborów, wyborców» Lokal wyborczy. Urna wyborcza. Komisja wyborcza. Lista wyborcza. Kampania wyborcza. Zebranie wyborcze. ∆ Prawo wyborcze «prawo, które określa osoby uprawnione do wybierania i korzystające z prawa wybieralności, a… … Słownik języka polskiego
pięcioprzymiotnikowy — ∆ praw. Pięcioprzymiotnikowe prawo wyborcze «czynne prawo wyborcze, oparte na zasadzie powszechności, równości, tajności, bezpośredniości i proporcjonalności» … Słownik języka polskiego
bierny — biernyni, biernyniejszy 1. «nie wykazujący inicjatywy, obojętny, nie zaangażowany» Mieć bierną naturę. Zajmować bierną postawę wobec życia. Być biernym narzędziem w czyichś rękach. ∆ Bierny opór «opór polegający na odmowie działania, współpracy,… … Słownik języka polskiego
czynny — czynnynni, czynnynniejszy 1. «wykonujący jakąś czynność; pracujący, działający» Wszyscy byli czynni, krzątali się. ∆ biol. Ciało czynne «ciało organiczne wywołujące reakcję w organizmie żywym» ∆ chem. Pierwiastek czynny «pierwiastek wykazujący… … Słownik języka polskiego
referendum — n VI; lm M. referendumda, D. referendumdów «głosowanie powszechne w określonej sprawie, w którym biorą udział wszyscy obywatele mający czynne prawo wyborcze» Zarządzić, przeprowadzić referendum. Poddać coś pod referendum. ‹z łac.› … Słownik języka polskiego
akcja — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż IIa, lm D. akcjacji {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} działanie, zwłaszcza zorganizowane, zmierzające do osiągnięcia jakiegoś celu; postępowanie, posunięcie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Akcja… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wyborczy — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. IIb {{/stl 8}}{{stl 7}} związany z wyborami lub wyborcami : {{/stl 7}}{{stl 10}}Komisja wyborcza. Lokal wyborczy. Kampania wyborcza. Okręg wyborczy. Ordynacja wyborcza.{{/stl 10}}{{stl 18}}ZOB. {{/stl 18}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
Politics of Poland — The politics of Poland take place in the framework of a parliamentary representative democratic republic, whereby the Prime Minister is the head of government and of a multi party system. Executive power is exercised by the government.… … Wikipedia